Τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) αποτελούν Στρατηγικά Σχέδια που οργανώνουν τις μετακινήσεις των πολιτών και τη διανομή εμπορευμάτων στις αστικές περιοχές.
Εστιάζουν στην εξυπηρέτηση των μετακινήσεων ατόμων, αντί της εξυπηρέτησης των οχημάτων, στον διαθέσιμο αστικό χώρο με στόχο την καλύτερη ποιότητα ζωής.
Τα ΣΒΑΚ παρεμβαίνουν στους εξής τομείς:
(α) Δημόσια συγκοινωνία
(β) Βάδισμα και ποδηλασία
(γ) Διαλειτουργικότητα
(δ) Ασφάλεια αστικών οδών
(ε) Οδικές μεταφορές (ρέουσες και αδρανείς)
(στ) Αστική εφοδιαστική
(ζ) Διαχείριση κινητικότητας
(η) Ευφυή Συστήματα Μεταφορών.
Τα οφέλη ενός ΣΒΑΚ είναι καλύτερες συνθήκες προσβασιμότητας στα εναλλακτικά μέσα μεταφοράς, βελτίωση της ασφάλειας στις μετακινήσεις, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της κατανάλωσης ενέργειας, αύξηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας στη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών και ενίσχυση της ελκυστικότητας και της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος.
Τα ΣΒΑΚ θα αποτελούν τόσο στην τρέχουσα περίοδο όσο και στο άμεσο μέλλον αναπόσπαστο εργαλείο των φορέων τοπικής και της περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, καθώς και των άλλων εμπλεκομένων φορέων για την στρατηγική αντιμετώπιση των θεμάτων βιώσιμης κινητικότητας και βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας
1. Έμφαση στον Άνθρωπο.
2. Βασικός στόχος: Προσβασιμότητα και ποιότητα ζωής.
3. Ενιαίος σχεδιασμός λαμβάνοντας υπόψη χρήσεις γης, οικονομική ανάπτυξη, κοινωνικές ανάγκες, περιβαλλοντική ποιότητα και υγεία.
4. Μακροχρόνιο όραμα.
5. Λειτουργικά όρια.
6. Διεπιστημονικός σχεδιασμός.
7. Συνδυασμός υποδομών, αγορών, υπηρεσιών, πληροφοριών.
8. Εμπλεκόμενοι φορείς και πολίτες σχεδιάζουν από κοινού.
Παραδοσιακός Συγκοινωνιακός Σχεδιασμός
1. Έμφαση στην μηχανοκίνητη κυκλοφορία.
2. Βασικός στόχος: Κυκλοφοριακή ικανότητα και ταχύτητα.
3. Έμφαση στα μέσα μεταφοράς.
4. Βραχυ-μεσο-πρόθεσμος σχεδιασμός.
5. Διοικητικά όρια.
6. Κυρίως Συγκοινωνιολόγοι Μηχανικοί.
7. Έμφαση στις υποδομές.
8. Εντολές από Αιρετούς και σχεδιασμός από Ειδικούς.
Προβλήματα που καλούνται τα ΣΒΑΚ να λύσουν
Oι περισσότερες μορφές μεταφορών δεν επηρεάζουν την κοινωνία μόνο με θετικό τρόπο αλλά προκαλούν και παρενέργειες.
Τα αυτοκίνητα, για παράδειγμα, συμβάλλουν στη συμφόρηση στις πόλεις, τα τρένα και τα αεροσκάφη δημιουργούν θόρυβο και τα πλοία ατμοσφαιρική ρύπανση. Αυτές οι παρενέργειες προκαλούν διάφορα έξοδα που μπορούν να εκφραστούν σε νομισματικούς όρους. Τέτοια έξοδα έχουν υπολογιστεί στην Ευρώπη των 28 κρατών-μελών και είναι:
210 δισεκατομμύρια
ευρώ κοστίζουν τα ατυχήματα που προκαλούνται από τη χρήση του αυτοκινήτου
30 δισεκατομμύρια
ευρώ είναι το κόστος λόγω της ρύπανσης του αέρα από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων
60 δισεκατομμύρια
ευρώ είναι το κόστος λόγω της κλιματικής αλλαγής που προκαλεί η χρήση των αυτοκινήτων
100 δισεκατομμύρια
ευρώ είναι το κόστος των υποδομών (κατασκευή και συντήρηση) για το αυτοκίνητο
25 δισεκατομμύρια
ευρώ είναι το κόστος λόγω του θορύβου που παράγουν τα αυτοκίνητα
750 δισεκατομμύρια
ευρώ είναι τα συνολικά κόστη των οδικών υποδομών μηχανοκίνητων οχημάτων. Από αυτά τα μισά μόνο (280 δις ευρώ) αποσβένονται από φόρους και χρεώσεις για το αυτοκίνητο.
8 λόγοι γιατί θα πρέπει να μειώσουμε τη χρήση του αυτοκινήτου
1. Κλιματική Αλλαγή
Οι οδικές μεταφορές αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τέταρτο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Αν θέλουμε να αποφύγουμε την αλλαγή των βροχοπτώσεων και την άνοδο των επιπέδων της θάλασσας, την επέκταση των ερήμων και των θυελλωδών τυφώνων, πρέπει να μειώσουμε τη χρήση των ορυκτών καυσίμων. Και τώρα, αυτό σημαίνει να βγούμε από τα αυτοκίνητά μας.
2. Απεξάρτηση από το πετρέλαιο
Μετά από μισό αιώνα αύξησης της παραγωγής πετρελαίου φαίνεται ότι έχει φτάσει στο μέγιστο, αλλά η ζήτηση είναι υψηλότερη από ποτέ και αυξάνεται. Οι αναπόφευκτα, αυξανόμενες τιμές που θα ακολουθήσουν και η εξάντληση των παγκοσμίων αποθεμάτων.
3. Μείωση ατυχημάτων
Τα αυτοκίνητα είναι τόσο συνηθισμένα, ξεχνάμε ότι είναι εξαιρετικά επικίνδυνα μηχανήματα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η οδική κυκλοφορία σκοτώνει πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο και τραυματίζει άλλα 30-50 εκατομμύρια.
4. Καθαρή ατμόσφαιρα
Οι αναθυμιάσεις αυτοκινήτων αποτελούν σημαντική αιτία για το άσθμα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν παγκοσμίως από καπνούς αυτοκινήτων παρά από αυτοκινητιστικά ατυχήματα.
5. Μείωση της συμφόρησης
Όσο περισσότεροι άνθρωποι οδηγούν, τόσο χειρότερα για όσους βρίσκονται ήδη στο δρόμο. Η κατασκευή δρόμων δεν βοηθάει, τα νέα οδικά συστήματα τείνουν να αυξήσουν στην πραγματικότητα την κυκλοφορία κατά 8-10%.
6. Υποστήριξη της τοπικής αγοράς
Τα μικρά καταστήματα στα κέντρα των πόλεων εξαρτώνται από τη διέλευση πεζών. Όσος περισσότερος κόσμος περπατάει τόσο αυξάνεται η κίνηση σ’ αυτά.
7. Δημιουργία κοινότητας
Έρευνες δείχνουν άμεση συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των ανθρώπων που περπατούν σε ένα δρόμο και του αριθμού των γειτόνων που ξέρουν με το όνομά τους. Αν θέλετε να γνωρίσετε ανθρώπους στην περιοχή σας, περπατήστε.
8. Βελτίωση της υγείας
Περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους ενήλικες είναι υπέρβαροι. Τα μισά από τα ταξίδια μας με αυτοκίνητο είναι για αποστάσεις μικρότερες από δύο χιλιόμετρα. Η σχέση μεταξύ αυτών των δύο γεγονότων είναι αυτονόητη.